TORBA KANUNLA GETİRİLMESİ DÜŞÜNÜLEN YASAL DÜZENLEMELER
COVID-19 salgınının önlenmesi ve etkilerinin azaltılması amacıyla ülkemizde ve dünya genelinde sosyal ve ekonomik hayata ilişkin birtakım tedbirler alınmaktadır.
Bu kapsamda Ülkemizde çeşitli kanunlarda yapılması istenen değişiklerle ilgili bir torba yasa tasarısı hazırlanmıştır. Bu yasa tasarısı henüz Meclisten geçip ve Cumhurbaşkanı onayı ile resmi gazetede yayınlanmamış olmasına karşın gerek hizmet verdiğimiz müşterilerimizi gerekse de sosyal sorumluluk ilkesi gereği kamuyu bilgilendirme mahiyetinde bu sirküler hazırlanmıştır.
Kanun tasarısında sonradan olması muhtemel değişikliklerin ilgililerce göz önünde bulundurulması ikazı ve sirkülerimizin faydalı olması dileğiyle, getirilmesi planlan yasal düzenlemelerin bazılarına aşağıda yer verilmiştir.
İş Kanunu’na Tabi Olsun Olmasın Her Türlü İşçinin İş Sözleşmesine 3 Ay Süreyle Fesih Yasağı Getirilecektir:
MADDE 5 – 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçici İstihdam Güvencesi
GEÇİCİ MADDE 10- Bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin iş sözleşmesi, COVİD-19 salgın hastalık neticesinde kamu yararının gerektirmesi nedeni ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde gösterilen sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez.
Birinci fıkra çerçevesinde fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilir.
Bu madde kapsamında belirlenen fesih yasağı süresini altı aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
İşten Çıkarılmış Veya Ücretsiz İzne Gönderilmiş İşçilere Fesih Yasağı Süresince İşsizlik Fonundan Nakdi Ücret Desteği Ödemesi Getirilecektir:
MADDE 4 – 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 24- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici onuncu maddesi çerçevesinde ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15/3/2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere, 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesi çerçevesinde belirlenen fesih yasağı süresince Fondan her gün için 39,24 Türk Lirası nakdi ücret desteği verilir.
Birinci fıkra çerçevesinde ücretsiz izne ayrılarak ücret desteğinden yararlanan işçinin işveren tarafından fiilen çalıştırılmaya devam ettiğinin tespiti halinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 102 nci maddesinde belirlenen idari para cezaları dört katı olarak uygulanır.
Bu madde kapsamında verilecek nakdi ücret desteğinden yararlanma süresini altı ay süreyle uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
2886 Sayılı Devlet İhale Kanunda Mücbir Sebep Haliyle İlgili Düzenleme Yapılmaktadır:
MADDE 6 – 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa 8 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Mücbir sebepler
Madde 8/A- Doğal afetler (yangın, deprem, su baskını vs.), ülkede genel veya kısmi seferberlik ilanı, genel veya kısmi grev, lokavt gibi kısmi hak kullanımından doğan imkânsızlıkların meydana gelmesi, bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması ve benzeri hâller gibi mücbir sebeplerin varlığı halinde;
Süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dâhil olmak üzere, idare tarafından mücbir sebep halinin kabul edilebilmesi için bu durumun; müşteri veya müteahhitten kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, müşteri veya müteahhidin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde müşteri veya müteahhittin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve kusurunun olmadığını yetkili merciler tarafından belgelendirmesi zorunludur.”
2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’na Tabi Sözleşmelerin Elektronik Ortamda Yapılabilmesi İmkânı Getirilmektedir:
MADDE 7- 2886 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tarihi ve bedii değeri olanlar hariç, Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların satışı, kiraya verilmesi, trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılması ve irtifak hakkı tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiraya verilmesi ve kullanma izni verilmesi işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
Birinci fıkra kapsamındaki işlerin ihaleleri elektronik ortamda da yapılabilir. Elektronik ortamda yapılacak ihalelere ilişkin usul ve esaslar Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
Hazineye Ait Taşınmazlarına İlişkin Sözleşmeler Gereğince Ödenmesi Gereken Bedeller Ve Ecrimisil Bedellerinin Alınmaması Ve Ertelenmesi İmkân Getirilmektedir:
MADDE 8- 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Mücbir sebep hallerinde yapılacak işlemler
Ek Madde 7- Doğal afetler (yangın, deprem, su baskını vs.), ülkede genel veya kısmi seferberlik ilanı, genel veya kısmi grev, lokavt gibi kısmi hak kullanımından doğan imkânsızlıkların meydana gelmesi, bulaşıcı hastalık, salgın gibi olayların çıkması ve benzeri hâller gibi mücbir sebeplerin varlığı halinde; Hazine taşınmazlarına ilişkin olarak sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisil bedellerinin mücbir sebep halinin devamı süresince alınmamasına, erteleme, indirim, taksitlendirme yapılmasına, bunlara ilişkin faiz alınmamasına veya yürürlükteki faiz oranından daha düşük faiz uygulanmasına ve diğer hususları belirlemeye Bakan yetkilidir.”
5393 Sayılı Belediye Kanunu’nda Yapılan Düzenleme İle Çok Önemli Değişiklikler ve Kolaylıklar Hayata Geçirilmektedir:
Torba Kanunun 9. Maddesiyle getirilmesi düşünülen değişikliklere başlıklar halinde yer verilmiştir.
Mücbir Sebep Hallerinde Belediye Toplantılarını Elektronik Ortamda Yapılmasına Veya Ertelenmesine İmkan Getirilmektedir.
MADDE 9- 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Mücbir sebep hallerinde yapılacak işlemler
Ek Madde 4- (1) Doğal afet ve salgın hastalık gibi mücbir sebep hallerinde meclis, encümen veya ihtisas komisyonları toplantıları, bilişim ve teknik altyapısı yeterli olan belediyelerde gerekli tedbirler alınarak sesli, görüntülü ve anlık iletişim teknolojileri vasıtasıyla yapılabilir. Birinci cümlede belirtilen usulle de yapılamayan toplantıları, mücbir sebebin ortadan kalkmasına kadar ertelemeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir. Ertelenen toplantılarda görüşülmesi gereken konular, bu erteleme kararlarının kaldırılmasından sonra yapılacak ilk toplantıda gündeme alınarak görüşülür. Bu fıkrada belirtilen olağanüstü durumlar nedeniyle seçimi yapılamayan belediye encümeni ve ihtisas komisyonlarının mevcut üyelerinin görev süreleri yenileri seçilene kadar devam eder. Bu fıkra hükümleri, belediyelerin bağlı idareleri için de uygulanır.
Toplu Taşıma Yapan Gerçek Ve Tüzel Kişilere Gelir Desteği Ödemesi İle Faizsiz Borç Ötelemesi İmkanı Getirilmektedir
(2) Belediye, doğal afet ve salgın hastalık gibi toplu taşıma hizmetlerinin kesintisiz olarak sürdürülebilirliğine etki edecek olağanüstü durumların gerçekleşmesi halinde, kendisinden izin veya ruhsat almak ya da hat kiralamak suretiyle çalışan gerçek ve tüzel kişilere, olağanüstü durumlar ve alınan tedbirler nedeniyle toplu taşıma hizmetinin aksayan yönlerinin giderilmesi ve kesintisiz olarak yürütülebilmesiyle sınırlı olacak şekilde belediye meclisi kararıyla gelir desteği ödemesi yapabilir; belirlenen döneme tekabül eden borçlarını (ruhsat, izin, hat kirası vb.) faizsiz olarak erteleyebilir.
Doğal Afet Ve Salgın Hastalıklarda Olağanüstü Meclis Toplantı Yapılması İmkânı Getirilmektedir
(3) Doğal afet ve salgın hastalık gibi durumların meydana geldiği hallerde Kanunun 20 nci maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen toplantı ve birleşim sınırlamasına bağlı kalınmaksızın olağanüstü meclis toplantıları yapılabilir.
Doğal Afet Ve Salgın Hastalıklarda Belediye Ve Bağlı Kuruluşlarının Vergi, Sigorta, Elektrik Ve Su Borçlarında Zam Ve Faiz Olmaksızın Erteleme İmkanı Getirilmektedir:
(4) Cumhurbaşkanı, doğal afet ve salgın hastalık gibi durumlarda belediye ve bağlı kuruluşlarının; gelir vergisi tevkifatı, tüm sosyal sigorta prim ödemelerini, elektrik enerjisi borçları ile su tüketimine bağlı alacaklarını gerektiği süreye kadar gecikme faizi veya zammı işletilmeksizin ertelemeye yetkilidir.
Belediyeler Ve Bağlı Kuruluşları İle Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Mülkiyetinde Veya Tasarrufunda Olan Taşınmazları Alan Veya Kiralayan Gerçek Ve Tüzel Kişilerin Borçlarının Alınmaması Veya Ertelenmesi İmkanı Getirilmektedir:
(5) Mücbir sebeplerin varlığı halinde, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazlara ilişkin olarak ilgili mevzuatınca yapılan satış, ecrimisil ve kiralamadan kaynaklanan bedellerin veya tutarların mücbir sebep süresince alınmamasına, erteleme, indirim, taksitlendirme yapılmasına, bunlara ilişkin faiz alınmamasına veya yürürlükteki faiz oranından daha düşük faiz uygulanmasına ve diğer hususları belirlemeye, yine bu süreler kadar sözleşme sürelerinin uzatılmasına bağlı kuruluşlarda yönetim kurulu kararı ile genel müdür, belediye ve birliklerde encümen kararı ile belediye veya birlik başkanı yetkilidir.
Belediye Ve Bağlı Kuruluşlarına KİK’teki Miktar Sınırlaması Olmaksızın Doğrudan Temin İmkanı Getirilmektedir:
(6) Doğal afet ve salgın hastalık gibi mücbir sebep hallerinde belediye ve bağlı kuruluşları sağlık ve sosyal hizmete yönelik ihtiyaçlarını 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22 nci maddesinde yer alan miktar sınırlamasına bağlı olmaksızın doğrudan temin yöntemi ile sağlayabilir.
Belediyelere Ödenen İlan Ve Reklam Vergileri İle Çevre Temizlik Vergileri Alınmayacak:
(7) Doğal afet ve salgın hastalık gibi mücbir sebep hallerinde faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile çevre temizlik vergilerinin, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunulamayan dönemlere isabet eden kısmı alınmaz.”
Devlet İhalelerinin Elektronik Ortamda Yapılabilmesi İle İlgili Düzenleme Getiriliyor:
MADDE 10 – 2886 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Ek Madde 1- Bu kanun kapsamında yapılacak satış, kira, trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi işlemlerinin ihaleleri elektronik ortamda yapılabilir. Elektronik ortamda yapılacak ihalelere ilişkin olarak; ihale dosyalarının hazırlanması ve verilmesi, ihalenin ilanı, katılıma ilişkin belgelerin sunulması, tekliflerin hazırlanması, sunulması ve değerlendirilmesi, ihalenin karara bağlanması ve onaylanması, kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi ve sözleşmenin imzalanması gibi ihale süreci ile ilgili tüm hususları düzenleyen usul ve esaslar Çevre ve Şehircilik Bakanlığın çıkaracağı yönetmelikle belirlenir.”
Bankaların Müşterileriyle Uzaktan Sözleşme Yapabilmesine İmkân Getiriliyor:
MADDE 16- 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 76 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan faaliyet konularına ilişkin bankalar ve müşteriler arasındaki ilişkiler, yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek diğer yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenir ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Bankalar ile bireysel müşterileri arasında akdedilecek sözleşmelerin şekil ve içeriğinde yer alması gereken asgarî hususlar ile tip sözleşmelerin uygulanacağı işlemler Kurulun uygun görüşü alınarak kuruluş birlikleri tarafından belirlenir.”
Banka Kartları İle Kredi Kartları Sözleşmelerinin Uzaktan Yapılmasına İmkân Getiriliyor:
MADDE 17- 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasındaki ilişkiler, bu Kanun ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde en az oniki punto ve koyu siyah harflerle hazırlanacak yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek diğer yöntemler yoluyla kurulacak sözleşmeler ile düzenlenir ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.”
Faktoring Sözleşmelerinin Uzaktan Yapılmasına İmkân Getiriliyor:
MADDE 18- 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 38 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Faktoring sözleşmesi, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek diğer yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Kurul yetkilidir.”
Finansman Sözleşmelerinin Uzaktan Yapılmasına İmkân Getiriliyor:
MADDE 19- 6361 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3)Finansman sözleşmesi, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek diğer yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Kurul yetkilidir
Doğal Afetler, Kanuni Grev, Genel Salgın Hastalık, Kısmi Veya Genel Seferberlik Gibi Mücbir Sebep Hallerinde İhtiyaç Olan Mal Ve Hizmet Alımları ile Yapım İşleri Kamu İhale Kanununa Tabi Olmayacak:
MADDE 23- 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinin b fıkrasına “gerektiren hallerle ilgili olan” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik gibi mücbir sebep hallerinde ihtiyaç olan” ibaresi eklenmiştir.
Adres Bildirimi E-Devlet Üzerinden Yapılabilecek:
MADDE 25- 25/04/2006 Tarihli ve 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Adres bildirimi, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde şahsen veya e-devlet kapısı üzerinden yapılır.”
Seyahat Acenteleri Birliğine Olan Aidatların Ertelenmesi, Azaltılması Veya Muafiyeti İmkanı Getiriliyor:
MADDE 27 – 1618 sayılı Kanunun 35 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Birliğin gerekçeli talebi ve Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde ilgili yıl için yıllık aidatın tahsili ertelenebilir, oranı azaltılabilir veya muafiyet sağlanabilir.”
Ar-Ge Ve Tasarım Faaliyetlerinin Bu Merkezler Dışında Da Yapılmasına İmkan Getiriliyor:
MADDE 30- 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 ncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(13) Ülkede meydana gelen deprem, sel, doğal afet, salgın hastalık gibi mücbir sebep sayılabilecek hallerin ortaya çıkması durumunda, bu Kanun çerçevesinde Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde yürütülen faaliyetlerin Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri dışında da yapılmasına Cumhurbaşkanı tarafından izin verilebilir. Bu süreçte Kanun çerçevesinde tanınan indirim, istisna, destek ve teşviklerin uygulanmasına devam edilir. Bakanlık uygulamaya ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir. Bu kapsamda teşvikten yararlanılması için Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur.”
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Dışında Da Faaliyetlerin Yapılmasına İmkân Getiriliyor:
MADDE 31- 26/06/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu geçici 2’nci maddesinin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere, aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Ülkede meydana gelen deprem, sel, doğal afet, salgın hastalık gibi mücbir sebep sayılabilecek hallerin ortaya çıkması durumunda, bu Kanun çerçevesinde bölge sınırları içinde yapılması zorunlu olan faaliyetlerin bölge dışında da yapılmasına Cumhurbaşkanı tarafından izin verilebilir. Bu süreçte Kanun çerçevesinde tanınan indirim, istisna, destek ve teşviklerin uygulanmasına devam edilir. Bakanlık uygulamaya ilişkin düzenleme yapmaya yetkilidir. Bu kapsamda teşvikten yararlanılması için Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur.”
Orman Kanuna Eklenen Geçici Maddelerle Kiraya Verilen Mesire Yerleri İle Taşınmazlardan 01/04/2020 İla 30/06/2020 Tarihi Arasındaki Tahsil Edilmesi Gereken Kiralar 3 Ay, Milli Parklar Kanununa Tabi Kiralamalarda ise 6 ay süreyle Faizsiz Ve Zamsız Ertelenecek:
MADDE 33- 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununa aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 13- Turizm tesisi maksadıyla verilen izinler hariç olmak üzere 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince Devlet ormanlarında gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri adına verilen izinler ile Orman Genel Müdürlüğü tarafından 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu gereğince kiraya verilen mesire yerleri ve taşınmazlardan 1/4/2020 tarihi ve 30/6/2020 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken bedeller başvuru şartı aranmaksızın üç ay ertelenir ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir gecikme zammı veya faizi uygulanmadan tahsil edilir. İzinlerde ilk yıl bedellerine karşılık banka teminat mektubu alınarak yer teslimi yapılır.
GEÇİCİ MADDE 14- 2873 sayılı Millî Parklar Kanununa tabi yerlerde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre yapılan kiralamalardan 1/4/2020 tarihi ve 30/6/2020 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken bedeller başvuru şartı aranmaksızın altı ay ertelenir ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilir.”
Tarım Satış Kooperatif Ve Birliklerinin 2020 Ve Sonraki Yıllara Ait Kredi Borçları Birer Yıl Ertelenecek:
MADDE 35- 1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçici Madde 8- Tarım satış kooperatifleri birliklerinin bu Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca yeniden yapılandırılan ve yılda bir taksit olmak üzere ödenen Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kaynaklı kredi borçlarının 2020 yılına ait borç taksit ödemesi, faizsiz olarak 2021 yılına ertelenmiş, 2021 yılı dahil daha sonraki yıllarda ödenecek taksit tutarları da faizsiz olarak birer yıl ertelenmiştir.”
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa İstinaden Alınan Lisansların Geçerlilik Sürelerinin Gerekli Hallerde Bakanlık Tarafından Uzatılması Mümkün Olabilecek:
MADDE 36- 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bakanlık gerekli hallerde lisansların geçerlilik süresini bir yıl uzatmaya yetkilidir.”
Esnaf Ve Sanatkarların Ruhsat, İhale Ve Kredi İşlemlerinde Kolaylık Getiriliyor:
Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, kamu iktisadi teşebbüsleri, esnaf ve sanatkâr kredi ve kefalet kooperatifleri ve bankalar oda üyeleri ile ilgili ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde üye olduklarına dair ilgili oda belgesini istemek zorundadırlar. Bu belgede yer alan bilgiler Bakanlık e-esnaf ve sanatkar veri tabanı üzerinden de alınabilecek.
MADDE 37- 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ancak bu belgelerde yer alan bilgiler Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanı üzerinden de temin edilebilir.”
Esnaf Ve Sanatkarların Odaya Kayıt Ve Yıllık Üyelik Aidatında Yarı Oranda Azalma Yapılarak Yükleri Hafifletiliyor:
MADDE 38- 5362 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan “onda” ibareleri “yirmide” şeklinde değiştirilmiştir.
Birden Fazla Meslek İle İştigal Eden Esnaf Ve Sanatkarın Artık Her Bir Meslek İçin Ayrı Kayıt Yaptırma Yükümlülüğü Olmayacak Ve Sicil Kaydının Silinmesi İlanı Ücretsiz Olacak:
MADDE 39- 5362 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin üçüncü fıkrasının ilk cümlesinde yer alan “ve sicile her bir meslek için ayrı kayıt yapılması gereklidir” ibaresi madde metninden çıkarılmış, altıncı fıkrasının ilk cümlesi “Esnaf ve sanatkârların sicil kayıtlarının silinmesine ilişkin işlemler sicil gazetesinde ücretsiz ilan edilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Esnaf Ve Sanatkarların Kayıt Ve Tescil Harcında Yarı Oranda Azalma Yapılıyor Ve Birliğe Kalan Pay da İki Katına Çıkarılıyor:
MADDE 40- 5362 sayılı Kanunun 69 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Esnaf ve sanatkârların sicile kayıt ve tescil harçlarının tutarı 492 sayılı Harçlar Kanununun Ticaret Sicili Harçları hükümlerine göre hesap edilecek harcın yüzde 25’idir. Alınan bu harcın red ve iadeler düşüldükten sonra kalan tutarının yüzde 50’si ilgili birliğe gelir kaydedilmek üzere aktarılır.”
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kapsamında El Konulan Tabi Afet, Salgın Ve Benzeri Olağanüstü Durumlarla Doğrudan İlgili Eşyanın, El Koyan İdare Veya İlgili Kuruma Tahsisi Talep Edilebilecektir:
MADDE 41- 21/3/2007 Tarihli Ve 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa Aşağıdaki Ek Madde Eklenmiştir.
“Ek Madde 1- Bu Kanun Kapsamında El Konulan, Tabii Afet, Salgın Hastalık Ve Benzeri Olağanüstü Durumlarla Doğrudan İlgili Eşyanın, Delil Olarak Saklanmasına Gerek Bulunmaması Halinde Yeteri Kadar Numune Alındıktan, Bunun Mümkün Olmaması Halinde Her Türlü Ayırt Edici Özelliği Tespit Edildikten Sonra, El Koyan İdare Veya İlgili Kamu Kurumu Tarafından Soruşturma Evresinde Hâkim Veya Kovuşturma Evresinde Mahkemeden Tahsisi Talep Edilebilir. Talep Üzerine Verilen Kararlara Karşı İtiraz Edilebilir. Mahkemece Tahsisi Uygun Bulunan Eşyanın Soruşturma Veya Kovuşturma Sonunda İadesine Karar Verildiği Takdirde Eşyanın Rayiç Değerinden Varsa Gümrük Vergileri Ve Para Cezaları Ayrıldıktan Sonra Kalan Tutar, Tahsis Yapılan Kurum Tarafından Eşya Sahibine Ödenir. Gerekli Ödenek, Hazine Ve Maliye Bakanlığınca İlgili Kurumlara Aktarılır. Bu Maddenin Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Ticaret Bakanlığınca Çıkarılan Yönetmelik İle Düzenlenir.”
Tacirlere Ticaret Ünvanı İle Birlikte Kullanılacak İmzanın Onaylanmasında Kolaylık Getirilmektedir:
MADDE 42- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Her tacir kullanacağı ticaret unvanını ve bunun altına atacağı imzayı notere onaylattırmak veya herhangi bir sicil müdürlüğünde yazılı beyanda bulunmak suretiyle ticaret sicili müdürlüğüne verir. Tacir, tüzel kişi ise unvanla birlikte onun adına imzaya yetkili kimselerin imzaları da ticaret sicili müdürlüğüne verilir. Ancak limited şirketin ticaret siciline tescilinde imzaya yetkili kişilerin imzaları, ticaret sicili müdürlüğüne verilir. Kamu kurum ve kuruluşlarınca veri tabanına kaydedilmek üzere imzası alınan kimselerin imzalarının, Ticaret Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluştan elektronik ortamda alınarak ticaret sicili müdürlüğünce görüntülenebilmesine ve ticaret sicili dosyasında saklanabilmesine imkân sağlandığı hallerde imza beyanı alınmaz. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.”
Mahkemece Şirket Denetçisi Atanmasına Yönelik Talep Faaliyet Döneminin 5.Ayına Uzatılmıştır:
MADDE 43- 6102 sayılı Kanunun 399 uncu maddesinin altıncı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “dördüncü ayına” ibaresi “beşinci ayın sonuna” şeklinde değiştirilmiştir.
Anonim ve Limited Şirketlerin Olağan Genel Kurul Toplantısı Faaliyet Dönemini İzleyen 5.Ayın Sonuna Kadar Yapılabilecek:
MADDE 44- 6102 sayılı Kanunun 409 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “üç” ibaresi “beş” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 46- 6102 sayılı Kanunun 617 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “üç” ibaresi “beş” şeklinde değiştirilmiştir.
Anonim Ve Limited Şirketlerde Olağan Genel Kurulu Süresinde Toplantıya Çağırmayan Yönetim Kurulu Üyeleri İle Limited Şirket Müdürleri İdari Para Cezasıyla Cezalandırılacak:
MADDE 45- 6102 sayılı Kanunun 562 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“g) 409 uncu maddesi ile 617 nci maddesinde öngörülen sürelerde olağan genel kurulu toplantıya çağırmayan anonim şirket yönetim kurulu üyeleri ile limited şirket müdürleri,”
Sermaye Şirketlerinde Avans Kâr Payı da Dahil Olmak Üzere Kâr Payı Dağıtımında Geçici Madde İle Kısıtlama Getiriliyor:
MADDE 47- 6102 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 13- (1) Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin pay sahibi olduğu şirketler hariç olmak üzere; sermaye şirketlerinin, 31/12/2020 tarihine kadar dağıtabilecekleri nakit kâr payı tutarı 2019 yılı net dönem kârının yüzde yirmibeşini aşamaz, genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemez.
(2) Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının yüzde yirmibeşini aşan kısma ilişkin ödemeler birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir.”
Büyük Ölçekli İşletmelerin Et Ve Süt Ürünleri İle Üretim Tarihinden İtibaren Otuz Gün İçinde Bozulabilen Hızlı Tüketim Mallarına İlişkin Ödemelerinin Süresi 30 Günü Geçemeyecek:
MADDE 48- 14/1/2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki alım satım işlemlerinden kaynaklanan ödemelerin, sözleşmede öngörülen tarihte yapılması esastır. Ancak, et ve süt ürünleri ile üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen hızlı tüketim mallarına ilişkin ödemelerin süresi, borçlunun büyük ölçekli işletme olduğu hâllerde, malın teslim tarihinden itibaren otuz günü geçemez.”
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi İle İlgili Kanuna Fahiş Fiyat Ve Stokçulukla İlgili Ek Maddeler Getirilerek, Bu İşlemi Yapanlara Yüksek Cezalar Öngörülüyor. Ayrıca Üretiminden İtibaren 30 Gün İçinde Bozulabilen Hızlı Tüketim Mallarının Satıcısı Küçük Üreticileri Ve Tedarikçileri Koruma Amaçlı Bunlardan Alış Yapan Borçlu Büyük İşletmelere Ceza Getiriliyor.
MADDE 49- 6585 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“b) 7 nci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere beş yüz bin Türk Lirasından fazla olmamak üzere süresinde ödenmeyen tutarın yüzde yirmi beşi oranında, 8 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket eden büyük mağaza ve zincir mağazalara, her bir mağaza ya da şubesindeki her bir ürün grubu için on bin Türk lirası,”
“ı) Ek 1 inci maddesine aykırı hareket edenlere on bin Türk Lirasından yüz bin Türk Lirasına kadar,
i) Ek 2 nci maddesine aykırı hareket edenlere elli bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar,”
“(4) Bu maddede öngörülen idari para cezalarını uygulama yetkisi Bakanlığa aittir. Bu yetki merkez veya taşra birimlerine devredilebilir.”
MADDE 50- 6585 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
“Fahiş fiyat
Ek Madde 1 – (1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi haklı bir gerekçe olmaksızın bir mal veya hizmetin satış fiyatında aşırı artış yapılamaz.
Stokçuluk
Ek Madde 2 – (1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından fiyat artışı beklentisi veya benzeri sebeplerle mal satışından kaçınılamaz; piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulamaz.”
Ticaret Gemilerinin “Denize Elverişlilik Belgelerinin” Süresinde Covid-19 Pandemisi Nedeniyle Uzatma Getiriliyor:
MADDE 52- 4922 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçici Madde 4 – Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covıd-19 salgını nedeniyle, ticaret gemilerine düzenlenen ve 11/3/2020 tarihinden itibaren süresi dolan denize elverişlilik belgelerinin süresi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay uzatılmıştır. Bu süre salgının devam etmesi durumunda Bakanlıkça uzatılabilir.”
Saygılarımla
Yusuf ÖZER
YEMİNİ MALİ MÜŞAVİR
BAĞIMSIZ DENETÇİ
VERGİ HUKUK BİLİM UZMANI