Konu ve Kapsam:
7194 sayılı Kanun’un 27’nci maddesiyle VUK’un 379’uncu maddesi, “Kanun yolundan vazgeçme” başlığıyla yeniden düzenlenmiş ve 2019/22 sayılı sirkülerimizde bildirim konusu yapılmıştı.
Yapılan düzenlemeye göre, vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan davalarda mükelleflerin, istinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde kanun yolundan vazgeçmeleri hâlinde, İdarece de ihtilaflar sürdürülmeyecek, verilen yargı kararının niteliğine göre vergi ve/veya cezalar indirimli olarak tahakkuk edecek ve bu şekilde tahakkuk eden vergilerin ve/veya cezaların vergiye ilişkin gecikme faiziyle süresinde ödenmesi hâlinde ayrıca indirim uygulanacaktır. Uygulama 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girmişti.
Bu defa 20.02.2020 tarih ve 31045 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “517 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” ile uygulamaya yönelik usul ve esaslar belirlenmiş ve bu sirkülerimizde açıklama konusu yapılmıştır.
Kanun Yolundan Vazgeçme (KYV) Kapsamındaki Kararlar
Mükelleflerin yargı aşamasında bulunan dava konusu vergi ve cezalarına ilişkin Mahkeme kararlarını, VUK md. 379 uyarınca “Kanun yolundan vazgeçme” müessesesi kapsamına sokabilmesi için,
Vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresinde açılan dava sonucu verilen karar olması,
Vergi mahkemesince verilen karara karşı istinaf veya bölge idare mahkemesince verilen karara karşı temyiz yolunun açık olması,
Kararın Danıştay’ın bozma kararı üzerine verilmemiş olması
şartlarını birlikte taşıması gerekmektedir.
Dolayısıyla yargılama safhasında bulunan aşağıdaki mahkeme kararları, kanun yolundan vazgeçme müessesesi kapsamına girmeyecektir.
Vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresinde dava açılmaması nedeniyle davanın süre aşımı gerekçesiyle reddi yönünde verilen,
Davanın ehliyet yönünden reddi şeklinde verilen,
İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde verilen,
Vergi mahkemesince verilip istinaf yolu açık olmayan kesin nitelikli,
Bölge idare mahkemesince verilip temyiz yolu açık olmayan kesin nitelikli,
Danıştay’ın bozma kararı üzerine verilen,
Vergi/ceza ihbarnamesine karşı açılmamış olan davalarda verilen,
Beyanname verilmesi üzerine tahakkuk fişi esasına göre yapılan tarhiyatlara açılan davalarda verilen,
213 sayılı Kanun kapsamında yapılan şikâyet yoluyla müracaatın reddi üzerine açılan davalarda verilen,
Ödeme emrinin tebliği, haciz gibi takip ve tahsilat işlemlerine karşı açılan davalarda verilen
Kanun Yolundan Vazgeçme (KYV) Başvuru Şartları
Kanun yolundan vazgeçme müessesesinden yararlanabilmek için;
İstinaf veya temyiz başvuru süresi içerisinde, kanun yolundan vazgeçildiğine ilişkin dilekçenin dava konusu edilen vergi/ceza ihbarnamesini düzenleyen vergi dairesine verilmesi,
Kanun yolunun kullanılmasından vazgeçilen kararın mükellefe tebliğ edildiği tarihi gösteren belge (mahkemeden alınan belge, tebliğ tarihini gösteren tebligata ilişkin belge vs.) ile birlikte verilen karar örneğinin bu dilekçeye eklenmesi,
Verilen dilekçede dava konusu vergi ve/veya vergi cezalarının tümü için kanun yolundan vazgeçildiğinin beyan edilmesi,
gerekmektedir.
Başvuruların, istinaf ve temyiz süreleri içerisinde yapılması (başvuruların taahhütlü posta veya APS ile gönderilmesi hâlinde postaya verildiği tarih, adi posta ile gönderilmesi veya özel dağıtım şirketleri tarafından getirilmesi hâlinde ise vergi dairesinin kayıtlarına intikal ettiği tarih başvuru tarihi olarak dikkate alınır).
Dava konusu edilen vergi ve/veya cezaların bir kısmı için veya birden fazla ihbarnamenin tek davaya konu olması durumunda ihbarnamelerin biri ya da bir kısmı için başvuru yapılmış olması hâlinde söz konusu madde hükmünden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Başvuru, mükellefin veya vekilinin ya da temsilcisinin ad ve soyadları veya unvanları ile imzalı olarak ve dava konusu vergi/ceza ihbarnamesini düzenleyen vergi dairesine hitaben yazılan bu Tebliğ ekinde yer alan dilekçe (Ek-1) ile yapılacaktır.
Kanun yolundan vazgeçilen her bir karar için ayrı ayrı dilekçe verilecektir.
Kanun Yolundan Vazgeçilmesi Halinde Tahakkuk Edecek Vergi ve Cezalar
İSTİNAF VE TEMYİZ YOLU KULLANILMAYACAK MAHKEME KARARLARI
Vergi Mahkemesi veya Bölge İdare Mahkemesi
Tarafından Kaldırılmışsa
Vergi Mahkemesi veya Bölge İdare Mahkemesi
Tarafından Tasdik Edilmişse
DAVA KONUSU
Tahakkuk Edecek Tutar
Tahakkuk Eden Tutarların Gecikme Faizi ile Birlikte 1 ay İçinde Ödenmesi Halinde, İndirimli Olarak Ödenecek Tutarlar
Tahakkuk Edecek Tutar
Tahakkuk Eden Bu Tutarların Gecikme Faizi ile Birlikte 1 ay İçinde Ödenmesi Halinde, İndirimli Olarak Ödenecek Tutarlar
Vergi Aslı
60
48
100
100
Vergi Ziyaı Cezası
0
0
75
60
Vergi Aslı Dava Konusu Edilmeyen veya Kaçakçılığa İştirak Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezası
25
20
75
60
Usulsüzlük Cezası ve/veya Özel Usulsüzlük
25
20
75
60
Kanun yolundan vazgeçilmesi hâlinde, tahakkuk edecek vergi ve/veya cezaların hesaplanmasında istinaf veya temyiz yolu kullanılmayan yargı kararı dikkate alınacaktır. Örneğin, vergi mahkemesince verilen karara karşı bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulmuş ve bunun üzerine bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolu açık olan karara karşı kanun yolundan vazgeçilmiş olması hâlinde, kaldırılan ve/veya tasdik edilen vergi ve/veya ceza tutarı üzerinden tahakkuk edecek vergi ve cezaların hesaplanmasında, vergi mahkemesince verilen karar değil bölge idare mahkemesince verilen karar esas alınacaktır.
Başvuru İşlemleri Üzerine Vergi Dairesince Yapılacak İşlemler
Mükelleflerin kanun yolundan vazgeçmeye ilişkin dilekçelerini vermeleri üzerine vergi dairesince dilekçe;
Başvuruya ilişkin yargı kararının, kararın mükellefe tebliğ edildiği tarihi gösteren belgeyle birlikte dilekçeye eklenip eklenmediği,
Başvuruya ilişkin yargı kararının kanun yolundan vazgeçme kapsamında olup olmadığı,
Başvurunun ilgisine göre 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 8 inci maddesi de dikkate alınarak istinaf veya temyiz süresinde yapılıp yapılmadığı
yönlerinden incelenecektir.
Yapılan başvurunun gerekli şartları sağlaması hâlinde başvuru tarihi itibarıyla vergi ve/veya cezalar 213 sayılı Kanun’un md. 379 kapsamında tahakkuk edeceğinden, buna ilişkin tahakkuk fişi düzenlenecektir. Tahakkuk fişi ile ilgili olarak 213 sayılı Kanun ve diğer mevzuat uyarınca vergi dairesince gerekli işlemler yapılacaktır. Tahakkuk tarihinden başlamak üzere 1 aylık ödeme süresi esas alınmak suretiyle vade belirlenecektir. Kanun yolundan vazgeçilmesinden evvel mahkeme kararına göre tahakkuk eden tutarlar var ise terkin edilecektir.
Kanun yolundan vazgeçme kapsamında verilen dilekçeler, dilekçe eki kararlar ve tebliğ tarihini gösteren belgelerle birlikte 213 sayılı Kanun’un md. 379 kapsamında, İdarece de ihtilafın sürdürülmeyeceğine ilişkin açıklamalara da yer verilmek suretiyle yazılacak bu Tebliğin ekinde yer alan üst yazı örneğine (Ek-2) uygun olarak hazırlanan yazıyla birlikte derhal ilgili yargı merciine gönderilecektir.
7. Ödeme ve Süresinde Ödemeye Bağlı Olarak Yapılacak İndirim
Kanun yolundan vazgeçme kapsamında tahakkuk eden tutarlar tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Tahakkuk eden tutarların vadesinde ödenmemesi kanun yolundan vazgeçilmediği anlamına gelmeyecektir. Vadesinde ödenmeyen tutarlar için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacaktır.
Kanun yolundan vazgeçme kapsamında tahakkuk eden vergi ve cezaların %80’inin, hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte bir ay içinde tamamen ödenmesi şartıyla vergi ve ceza tutarından %20 oranında indirim yapılacaktır. Bu durumda, gecikme faizi verginin indirimden sonra kalan %80’lik kısmı üzerinden hesaplanacaktır. Ancak, mahkeme kararında tasdik edilerek tahakkuk eden vergi tutarında bu indirim yapılmayacaktır. Dolayısıyla, vergide söz konusu indirim ancak, kanun yolundan vazgeçme kapsamındaki kararda verginin kısmen ya da tamamen kaldırılan kısmı üzerinden tahakkuk eden tutardan yapılabilir.
İndirim hükmünden yararlanılabilmesi için dava konusu yapılan ve bu maddeye göre tahakkuk eden vergi ve vergi cezaları ile gecikme faizinin birlikte ve tamamen (indirilen kısımları hariç) süresinde ödenmesi şarttır. Bu itibarla, ödemenin süresinde yapılmaması veya ödenmesi gereken gecikme faizi, vergi ve cezaların tamamı yerine bir kısmının ödenmesi durumunda söz konusu indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Uygulamaya ilişkin örneklere söz konusu Tebliğ’de yer verilmiştir.
Saygılarımla,
YMM Yusuf ÖZER
